Bir Ürün Fikri Gerçekten Uygulanabilir mi?
Bir fikir sadece yaratıcı olduğu için değil, uygulanabilir olduğu için değerlidir. Yeni bir ürün ya da hizmet fikriniz varsa, heyecan duymanız doğal. Ancak bu fikrin teknik olarak hayata geçirilebilir ve mali açıdan sürdürülebilir olup olmadığını bilmeden yatırım yapmak, ciddi zaman ve kaynak kaybına yol açabilir. Bu yazıda, bir ürün fikrinin gerçekten uygulanabilir olup olmadığını anlamanızı sağlayacak değerlendirme yolları hakkında pratik bilgiler bulacaksınız.
Arzu Guven
5/14/20253 min oku


Bir Ürün Fikri Gerçekten Uygulanabilir mi?
Yeni Ürün Geliştirmede Uygulanabilirliği Ölçmenin Yolları
İyi bir fikir, kötü bir karar olabilir mi? Yeni ürün geliştirme sürecinde, uygulanabilirliği ölçmek işte bu soruya yanıt verir. Fikirler çok ama kaynaklar sınırlıdır. Bir ürün veya hizmet fikrinin hayata geçirmeye değer olup olmadığını inceleyerek zamanınızı ve bütçenizi koruyabilirsiniz.
Bu yazımızda, ürün fikirlerini değerlendirmenizi sağlayacak yöntemleri anlatıyoruz.
1️- Teknik Fizibilite
"Yapabilir miyiz?" sorusunu yanıtlar.
Mevcut teknolojiyle üretilebilir mi?
Alt yapı yeterli mi?
Teknik riskler önceden öngörülebilir mi?
Fikri Mülkiyet ihlali var mı?
Teknik Fizibilite Araçları
Patent / Literatür Taraması
🔹 Patent Taraması:
– Fikrinizin patent alma potansiyelini değerlendirmenizi sağlar.
– Mevcut patentleri inceleyerek başkalarının fikri mülkiyet haklarını ihlal etmeme konusunda öngörü sağlar.
– Böylece yasal riskleri azaltır, yatırımlarınızı korur.
🔹 Literatür Taraması:
– Akademik yayınlar, teknik raporlar ve bilimsel veri tabanları üzerinden yürütülür.
– Sizinle benzer fikirlerin daha önce hangi zorluklarla karşılaştığını, nasıl geliştirildiğini ve hangi teknolojik boşlukların bulunduğunu görmenize yardımcı olur.
– Aynı zamanda fikir olgunluğunu ve yenilik düzeyini objektif şekilde değerlendirmenizi sağlar.
THS (Teknoloji Hazırlık Seviyesi)
Ürünün teknik olgunluk düzeyini 1-9 arası derecelendirir.
🔹 THS 1-3: Temel araştırma ve kavramsal doğrulama: Bu seviyelerde henüz bir prototip yoktur; fikir kağıt üzerindedir.
🔹 THS 4-6: Prototip ve test ortamlarında doğrulama: Bu seviyede ürün tasarımı ve prototipi yapılır ve test edilir.
🔹 THS 7-9: Gerçek ortamda test ve ticarileşme: Bu seviyede ürün seri üretim koşullarında üretilerek, gerçek ortamda test edilerek ticarileştirilir.
THS seviyesi, fikrinizin hangi aşamada olduğunu göstererek doğru kaynakları, doğru anda kullanmanıza yardımcı olur.
Düşük THS seviyeleri, teknolojinin teknik uygunluğunun henüz kanıtlanmamış olması nedeniyle belirsizlik içerdiğini gösterir.
THS bir yol haritası gibi davranır. Bir ürün fikrinde hangi aşamada olduğunuzu tespit ederek proje maliyetlerini, proje süresini ve riskleri daha iyi analiz edebilirsiniz.
HMEA (Hata Modu Etkileri Analizi)
HMEA, potansiyel hataları ve bu hataların sistem, ürün, süreç veya hizmet üzerindeki olası etkilerini önceden belirlemek ve analiz etmek için kullanılan sistematik, proaktif bir risk analiz tekniğidir.
Amacı, hataların ortaya çıkmasını engellemek veya ortaya çıktıklarında etkilerini en aza indirmektir.
Potansiyel hataları, onları önlemek için yapılacakları ve etkilerini tanımlamak, ürünlerin teknik olarak yapılabilirliğini analiz etmeyi sağlar.
2- Mali Fizibilite
"Yapmaya değer mi?" sorusunu yanıtlar.
Maliyetler makul mü?
Satış adetleri beklentileri karşılıyor mu?
Yatırım geri döner mi?
Mali Fizibilite Araçları
Hedef Pazar & Satış Fiyatı & Satış Hacmi Tahmini
Hedef pazarda ürünün satılabilmesi için satış fiyatı ne olmalıdır?
Ürünün yıllar bazında tahmini satış adetleri ne olur?
Genellikle ilk yıl(lar) ürün bilinirliğinin düşük olması, dağıtım kanallarının tam olarak kurulmamış olması ve müşterinin henüz ürünü benimsememiş olması gibi nedenlerden dolayı adetler daha düşük olur.
Maliyet Analizi & ROI
Ürün Maliyeti ne kadar?
Yatırım Maliyeti ve Ek maliyetler ne kadar?
Yatırımın geri dönüşü (ROI) ne kadar?
Ürün ve yatırım maliyetinin hesaplanmasından sonra, ürünün karlılığını ve yatırımın geri dönüş süresini (ROI) değerlendirmek gerekir. Bu, beklenen satış fiyatı, satış hacmi tahminleri ve maliyet verilerini kullanarak yapılır. Yeni ürün projelerinde ROI’ nin zaman serisi şeklinde hesaplanması zamana bağlı artan satış adetleri ve ek maliyetlerin dikkate alınmasını sağlayacaktır.
ROI = ((Toplam Gelir-Toplam Maliyet) / Toplam Maliyet) * 100
Pozitif bir ROI yüzdesi, yatırımın kârlı olduğunu gösterir. Yüksek ROI yüzdesi, yatırımın daha verimli olduğuna işaret eder.
Negatif bir ROI yüzdesi, yatırımın zarar ettiğini gösterir.
Sıfır ROI, yatırımın ne kâr ne de zarar ettiğini, yani başa baş noktasında olduğunu gösterir.
Sonuç:
Bir ürün fikrinin başarılı olması için hem teknik hem de mali olarak olumlu olması gerekir.
Yeni ürün projesinin her kritik adımında teknik ve mali fizibilite gözden geçirilerek tamam mı/devam mı kararı verilmelidir.
Her fikir bir yolculuğa çıkar, ama hem teknik hem mali gerçeklerle desteklenirse varış noktasına ulaşır.
Fikirlerin başarıya dönüşmesi, sağlam veri ve doğru analizle mümkündür. Aksi halde parlak fikirler, riskli yatırımlara dönüşebilir.